قانون محاسبه مالیات شرکت منحل شده، قبل از این که به مالیات شرکت منحل شده بپردازیم بهتر است ابتدا با انحلال شرکت آشنا شویم. شرکت‌ها به‌عنوان شخصیت‌های حقوقی برای فعالیت اقتصادی شکل می‌گیرند. دلایل گوناگونی وجود دارد که می‌تواند باعث از مرگ این اشخاص حقوقی شود. به شرکت در حال انحلال، اصطلاحاً شرکت در حال تصفیه می‌گویند. زمانی که عملیات تصفیه به پایان برسد، شرکت عملاً منحل خواهد شد و دیگر وجود خارجی نخواهد داشت.
آیا در شرکت‌های منحل شده، پرداخت بدهی مالیاتی بر اساس میزان سهام انجام می‌گیرد؟
بر اساس ماده 198 تنها مدیران تصفیه به‌عنوان مسئول پرداخت مالیات شرکت منحل شده هستند. بنابراین سایر اعضای هیئت‌مدیره و سهامداران با هر نسبتی از میزان مالکیت در سهام شرکت، مسئولیتی از این بابت ندارند. به‌طورکلی، شرکت به‌عنوان یک شخص حقوقی، مسئول پرداخت بدهی‌ها است و در دوران تصفیه نیز مدیر تصفیه به‌صورت تضامنی این مسئولیت را بر عهده دارد. به‌این‌ترتیب پرداخت بدهی مالیاتی شرکت منحل بر اساس میزان سهام سهامدار امکان‌پذیر نیست.
قانون محاسبه مالیات شرکت منحل شده
ماده 115 قانون مالیات‌های مستقیم، به نحوه محاسبه مالیات شرکت‌های منحل شده در دوره انحلال اشاره می‌کند. با استناد به ماده 115 قانون مالیات‌های مستقیم «مالیات دوره انحلال با اعمال نرخ ۲۵ درصد بر ارزش دارایی شخص حقوقی منهای بدهی‌ها و سرمایه پرداخت‌شده و اندوخته‌ها و مانده سودهایی که مالیات آن قبلاً پرداخت گردیده، تعیین می‌شود». به‌این‌ترتیب سود مربوط به فعالیت‌های دوره مالی منتهی به تاریخ انحلال از طریق ارزیابی ارزش دارایی‌های شرکت شناسایی می‌شود.
شرکت باید بابت فعالیت‌های دوره مالی که به تاریخ انحلال منتهی می‌شود، اظهارنامه‌های موضوع مواد 114 و 116 قانون مالیات مستقیم را به اداره امور مالیاتی ارسال نماید. عدم آگاهی از قوانین مالیات شرکت منحل شده و عدم ارائه این اظهارنامه‌ها، می‌تواند در مواردی منجر به فرار مالیاتی شود و هزینه‌های بیشتری برای شرکت ایجاد کند.
برای محاسبه مالیات شرکت منحل شده چه اظهارنامه‌هایی باید ارسال شوند؟
به‌طورکلی، مواد 114 و 116 قانون مالیات مستقیم، به اظهارنامه‌های مالیاتی که شرکت‌های منحل شده باید ارسال کنند اشاره می‌کنند. بر اساس ماده 114 ق.م.م «آخرین مدیر یا مدیران شخص حقوقی مشترکاً موظف‌اند قبل از تاریخ تشکیل مجمع عمومی یا سایر ارکان صلاحیت‌دار که برای اتخاذ تصمیم نسبت به انحلال شخص حقوقی دعوت‌شده است اظهارنامه‌ای حاوی صورت دارایی و بدهی شخص حقوقی در تاریخ دعوت روی نمونه‌ای که بدین منظور از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می‌گردد، تنظیم و به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نمایند»
ماده 116 ق.م.م نیز صراحتاً اعلام می‌کند: «مدیران تصفیه مکلف‌اند ظرف شش ماه از تاریخ انحلال (تاریخ ثبت انحلال شخص حقوقی در اداره ثبت شرکت‌ها) اظهارنامه مالیاتی مربوط به آخرین دوره عملیات شخص حقوقی را بر اساس ماده (۱۱۵) این قانون تنظیم و به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند»
